Stille muziek

Muziekstukken waarin geen noot wordt gespeeld, ze bestaan. De bekendste is denk ik wel 4’33″ van John Cage: vier minuten en drieëndertig seconden stilte. In drie delen.

Ik wist dat 4’33″ bestond, maar ik had er nog nooit een uitvoering van gehoord. Laatst las ik er weer over in een boekje genaamd Gaten en andere dingen die er niet zijn van de Easy Aloha’s (twee deejays uit het Roxy-tijdperk). Ik dacht dat 4’33″ typisch iets was uit de avant garde en dat deze provocatieve vondst zijn beste tijd wel had gehad. Maar een kort bezoekje aan YouTube laat zien dat ik ernaast zit. Mensen zijn vandaag de dag nog steeds geïnspireerd om ‘hun versie’ van 4’33″ op te nemen en met de wereld te delen.

De compositie van John Cage (uit 1952!) was niet alleen gemaakt om te provoceren. De filosofie achter het werk is dat — ook al speel je geen noot — er altijd geluid is. Nooit en nergens ter wereld is het helemaal stil. Cage wilde mensen uitdagen om écht bewust naar hun omgeving en de bijbehorende geluiden te luisteren. Omdat hij het omgevingsgeluid in een kader plaatst van een compositie met een begin en een eind, is het een muziekstuk geworden. 4’33″ is eigenlijk hetzelfde als een lege lijst die je in een landschap of voor een raam plaatst. Is het beeld dat je door de lijst ziet dan ook een schilderij geworden? Een mooie opening voor een discussie…

De populariteit van 4’33″ laat zien dat deze filosofie nog steeds aanspreekt. De leukste uitvoering die ik ervan op YouTube heb gevonden is een tv-registratie van de BBC. Vanwege het bijna honderdkoppige orkest op het podium en de goed gevulde concertzaal; met zoveel mensen in één ruimte heeft die stilte iets spannends. Dirigent Lawrence Foster gedraagt zich ook niet anders dan bij een ‘normaal’ muziekstuk. Hij slaat de partituur om tussen de verschillende delen en veegt het zweet van zijn voorhoofd af. De moeite waar om even te bekijken.

 

Zangles

Iedereen kan beter leren zingen en het plezier hierin ervaren

Emotieregulatie

Meer grip op je stem via het autonome zenuwstelsel

Studioverhuur

Voor eenvoudige audio-opnames in Amsterdam.